Τι είναι η CPU;

Η CPU είναι η κεντρική μονάδα επεξεργασίας του υπολογιστή, που μπορεί να θεωρηθεί ως ο “εγκέφαλος” του μηχανήματος. Είναι υπεύθυνη για την εκτέλεση των εντολών που δίνουμε στο λογισμικό και την παραγωγή των αποτελεσμάτων που βλέπουμε στην οθόνη. Με λίγα λόγια, όσο δυνατότερο επεξεργαστή διαθέτουμε, τόσο πιο γρήγορη και αποδοτική γίνεται η εργασία και η διασκέδαση μας.

Υπάρχουν πολλές επιλογές και για διαφορετικές χρήσεις. Σε αυτό το άρθρο θα προσπαθήσουμε να απλοποιήσουμε το θέμα για να καταλήξετε όσο το δυνατόν ευκολότερα στον επόμενο σας επεξεργαστή.

Ποια είναι τα πιο σημαντικά στοιχεία ενός επεξεργαστή;

1. Ο αριθμός των πυρήνων. 

Κάθε πυρήνας είναι μια μονάδα επεξεργασίας που μπορεί να εκτελέσει μια εντολή ανά φορά. Όσο περισσότερους πυρήνες έχει ένας επεξεργαστής, τόσο πιο γρήγορα και αποδοτικά μπορεί να χειριστεί πολλές διαφορετικές εργασίες ταυτόχρονα όπως το άνοιγμα πολλαπλών προγραμμάτων ή καρτελών στον web browser, χωρίς να υποβαθμίζεται η απόδοση.

Χρειαζόμαστε όλοι πολλούς πυρήνες; 

Όχι. Συνήθως οι επεξεργαστές με πολλούς πυρήνες είναι ακριβότεροι για αυτό πριν προβούμε στην αγορά ενός τέτοιου, καλό θα είναι να αναρωτηθούμε για τη χρήση του υπολογιστή μας. Αν για παράδειγμα χρειάζεσαι έναν υπολογιστή για καθημερινή χρήση όπως περιήγηση στο διαδίκτυο, ανάγνωση/αποστολή mail ή επεξεργασία κειμένου, τότε μια επιλογή άνω των 4 πυρήνων θα ήταν άσκοπη. Με λίγα λόγια, αν αντιμετωπίζεις χαμηλή απόδοση σε τέτοιες εργασίες, καλό θα ήταν να επένδυες σε περισσότερη μνήμη RAM ή και σε κάποιον SSD και όχι σε επεξεργαστή απαραίτητα.

Είσαι Gamer;

Aν ναι, τότε μη βιαστείς να βάλεις βαθιά το χέρι στην τσέπη. Προφανώς, το Gaming είναι πολύ πιο απαιτητικό σε σχέση με την καθημερινή χρήση ενός υπολογιστή οπότε φυσιολογικά θα πάμε σε επεξεργαστές άνω των 4 πυρήνων. Στο Gaming όμως μεγαλύτερη σημασία έχει η ταχύτητα ανά πυρήνα και η απόδοση της κάρτας γραφικών παρά το πλήθος αυτών. 

Αν στο σενάριο μπαίνει και το ταυτόχρονο streaming, τότε θα χρειαστείς επεξεργαστή που θα εκμεταλλεύεται περισσότερο τους πολλαπλούς πυρήνες, οπότε ιδανικά θα υπάρξει ανάγκη για επεξεργαστή με 8 πυρήνες και άνω. Γενικά στο Gaming προτείνεται ένας επεξεργαστής 8 πυρήνων με μεγάλη συχνότητα λειτουργίας για να μπορείς να τον κρατήσεις αρκετό καιρό. Κάτι παραπάνω από αυτό, δεν θα έδινε απαραίτητα κάτι αξιοσημείωτο στις επιδόσεις.

Προσοχή εδώ. Στο Gaming και ειδικότερα στο απαιτητικό Gaming, η κάρτα γραφικών παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Είναι συχνό το φαινόμενο μια CPU να καθυστερεί την κάρτα γραφικών. Αν για παράδειγμα διαθέτεις έναν παλιό ή αγοράσεις έναν μικρής δυναμικότητας επεξεργαστή και ταυτόχρονα επιλέξεις μια νέα δυνατή κάρτα γραφικών, η πιθανότητα να συμβεί αυτό είναι μεγάλη καθώς με απλά λόγια, η κάρτα γραφικών θα τρέχει γρηγορότερα από τον επεξεργαστή περιμένοντας τον στους υπολογισμούς. 

Το αποτέλεσμα; 

Να έχεις πληρώσει μια κάρτα γραφικών που δεν αποδίδει όπως θα έπρεπε καθώς καθυστερείται από τον επεξεργαστή. 

Λαμβάνοντας το παραπάνω υπόψιν, θα πρέπει η δυναμικότητα της κάρτας γραφικών να συμβαδίζει αρκετά με αυτή του επεξεργαστή. Ιδανικά θα θέλαμε ο επεξεργαστής να είναι δυνατότερος ή έστω αντίστοιχης δυναμικότητας με την κάρτα γραφικών. Πιο συγκεκριμένα και πολύ χονδρικά χωρίς να υπάρχει κάποιος κανόνας, θα πρέπει ένας mid range επεξεργαστής να συνδυάζεται με μια mid range κάρτα και ένας κορυφαίος επεξεργαστής, με μία αντίστοιχη κορυφαία κάρτα αν θέλεις να πλησιάσεις σχεδόν στο 100% των δυνατοτήτων του συστήματος.

Είσαι επαγγελματίας; 

Αν ασχολείσαι με επεξεργασία και κωδικοποίηση Video, αρχιτεκτονική, 3D Rendering, CAD κ.α, τότε σίγουρα ένας επεξεργαστής με πολλούς πυρήνες, ιδανικά άνω των 8, θα σου είναι απαραίτητος. Τα προγράμματα που αντιστοιχούν σε αυτές τις εργασίες εκμεταλλεύονται τους πολλαπλούς πυρήνες και σίγουρα αξίζει να επενδύσεις σε έναν multicore επεξεργαστή.

2. Ταχύτητα επεξεργαστή. 

Η ταχύτητα του επεξεργαστή μετράει το πόσο γρήγορα η CPU ανακτά πληροφορίες από τη μνήμη RAM που χρειάζεται ο υπολογιστής σας για μια δεδομένη εργασία. Η μεγαλύτερη ταχύτητα CPU συνήθως βοηθά να φορτώνεις εφαρμογές πιο γρήγορα, ενώ η ύπαρξη περισσότερων πυρήνων σου επιτρέπει να τρέχεις περισσότερα προγράμματα ταυτόχρονα και να μεταβαίνεις από το ένα πρόγραμμα στο άλλο με μεγαλύτερη ευκολία

Αν το budget σου είναι περιορισμένο για να έχεις και πολλούς πυρήνες αλλά και μεγάλη ταχύτητα, προσπάθησε να απαντήσεις σε δύο ερωτήσεις:

1. Φορτώνεις τακτικά πολλά λογισμικά και εκτελείς πολλά προγράμματα ταυτόχρονα; Τότε θα χρειαστεί να διαθέτεις περισσότερους πυρήνες και χαμηλότερη ταχύτητα CPU.
2. Θέλεις να παίζεις Games ή να εκτελείς προγράμματα που αποδίδουν μεγάλες ποσότητες πληροφοριών με γρήγορο ρυθμό; Τότε επιλέξτε υψηλή ταχύτητα CPU και λιγότερους πυρήνες.

3. Οικογένειες Επεξεργαστών

Ανάλογα με τους πυρήνες που διαθέτουν, οι επεξεργαστές χωρίζονται σε οικογένειες, ώστε να μπορείς να τους αναγνωρίσεις ευκολότερα.

Πέρα από τις παρακάτω, υπάρχουν και οι οικογένειες Xeon, Threadripper και Epyc, οι οποίες όμως δεν απευθύνονται τόσο στον καθημερινό χρήστη, αφού η χρήση τους είναι για workstation και servers.

Ο παρακάτω πίνακας αναλύει τις βασικές οικογένειες, τον αριθμό πυρήνων τους και την προτεινόμενη χρήση.

4. Αρχιτεκτονική και συμβατότητα με τη Μητρική κάρτα. 

Προκειμένου να είναι δυνατή η τοποθέτηση και η σωστή λειτουργία του επεξεργαστή πάνω στη μητρική κάρτα (motherboard), θα χρειαστεί να είναι συμβατό το socket αυτής με τον επεξεργαστή. Συνεπώς, αφού επιλέξεις τον επεξεργαστή σου, βρες μια αντίστοιχη μητρική που θα τον υποστηρίζει.

Για παράδειγμα, οι τελευταίες μικροαρχιτεκτονικές της Intel και της AMD, είναι οι Raptor Lake και οι ZEN 4 αντίστοιχα. Οι συγκεκριμένες αρχιτεκτονικές θα κουμπώσουν σε μητρικές με Socket 1700 και AM5. 

Η αρχιτεκτονική του επεξεργαστή επηρεάζει την απόδοση. Οι πιο σύγχρονες αρχιτεκτονικές συνήθως προσφέρουν καλύτερη απόδοση και αποτελεσματικότητα. Ενώ η οικογένεια των επεξεργαστών (Intel i3/i5/i7/i9 - AMD Ryzen 3/5/7/9) παραμένει μέχρι τη στιγμή που γράφεται το άρθρο, ίδια ονομαστικά, αυτό που τη διαφοροποιεί είναι η αρχιτεκτονική. Με απλά λόγια, διαφορετικός θα είναι ένας i3 παλιάς μικροαρχιτεκτονικής σε σχέση με τον i3 νεότερης. 

5. Υποστήριξη Ενσωματωμένων Γραφικών (Integrated Graphics).

Αν δεν έχεις λόγο να επενδύσεις σε μία ξεχωριστή κάρτα γραφικών τότε οι επεξεργαστές με ενσωματωμένα γραφικά είναι μονόδρομος. Τα ενσωματωμένα γραφικά είναι ικανά για καθημερινές εργασίες, ακόμα και για ελαφρύ Gaming ενώ οι επιδόσεις τους μπορεί να ξεπεράσουν ακόμα και μια ξεχωριστή κάρτα γραφικών, ειδικά στους επεξεργαστές νεότερης μικροαρχιτεκτονικής. 

Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η μητρική να έχει έξοδο για εικόνα κάτι που πιθανότατα θα συμβαίνει καθώς οι περισσότερες διαθέτουν αυτό το χαρακτηριστικό.

6. Overclocking

Ένας ξεκλείδωτος επεξεργαστής σου δίνει τη δυνατότητα να επέμβεις στις ρυθμίσεις του για να επιτυγχάνεις μεγαλύτερες αποδόσεις ή να εξοικονομήσεις την κατανάλωση ρεύματος, κρατώντας τις ίδιες ταχύτητες. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται overclocking. Όλοι οι επεξεργαστές της AMD είναι ξεκλείδωτοι, ενώ της Intel αναγνωρίζονται από το γράμμα Κ στο όνομα του μοντέλου.

Όπως αναφέρθηκε όμως και παραπάνω, για να μπορεί να λειτουργήσει ο επεξεργαστής σου, χρειάζεται να ταιριάζει με τη μητρική. Το ίδιο ισχύει και με τη δυνατότητα overclocking, αφού αν η μητρική σου δεν το υποστηρίζει, θα έχεις αγοράσει δίχως λόγο έναν ξεκλείδωτο επεξεργαστή. Προσοχή όμως, μην προσπαθήσεις να κάνεις overclock εάν δεν έχεις τις κατάλληλες γνώσεις!

Γιατί να κάνεις Overclocking; 

Το overclocking του υπολογιστή σου μπορεί να συμβάλει στην επέκταση της ζωής ενός συστήματος, επιτρέποντάς του να συμβαδίζει με όλο και πιο απαιτητικό λογισμικό. Κάθε CPU έχει έναν καθορισμένο αριθμό πυρήνων. Δεν πρόκειται δηλαδή να μετατραπεί ένας τετραπύρηνος επεξεργαστής σε επεξεργαστή έξι πυρήνων. 

Η ταχύτητα κάθε πυρήνα, από την άλλη πλευρά, είναι ρυθμιζόμενη. Κάθε μεμονωμένος επεξεργαστής είναι διαφορετικός και η βελτιστοποίηση του δικού σου μπορεί να ξεκλειδώσει τις δυνατότητές του για απόδοση πέρα από τις εργοστασιακές ρυθμίσεις. Οι ελάχιστες απαιτήσεις συστήματος των τίτλων παιχνιδιών triple-A τείνουν να γίνονται πιο απαιτητικές όσο περνά ο καιρός. Καθώς ο υπολογιστής σας γερνά, θα δυσκολευτεί τελικά να ανταποκριθεί σε αυτά τα αυξανόμενα πρότυπα.

Ακόμα κι αν ο επόμενος υπολογιστής σου είναι αρκετά ισχυρός για να χειριστεί τα πιο απαιτητικά παιχνίδια του σήμερα, η αγορά ενός συστήματος με δυνατότητα overclocking διασφαλίζει ότι θα μπορείς να παρατείνεις τη ζωή του αργότερα.

Παλιότερα, το overclocking ήταν μια σύνθετη διαδικασία που τρόμαζε. Πλέον, οι κατασκευαστές μητρικών έχουν ενσωματώσει λογισμικό που σχεδόν με ένα κλικ, μπορείς να δώσεις την παραπάνω ισχύ που χρειάζεσαι. 

Skroutz Tip: Οι unlocked Intel χρειάζονται μητρική με chipset που έχει το αρχικό γράμμα Ζ, ενώ της AMD αντίστοιχα χρειάζονται chipset τύπου Β ή Χ.

7. Ψύκτρες

Όταν χρησιμοποιείς τον επεξεργαστή σου για απαιτητικές εργασίες τότε αυξάνεται και η θερμοκρασία του. Για να τον απολαμβάνεις για αρκετό καιρό, πάντα πρέπει να έχεις και μια αξιόπιστη ψύκτρα (cooler), ώστε να μην ξεπερνά τις επιτρεπτές θερμοκρασίες. Αν ασχολείσαι και με το Overclocking που αναφέραμε παραπάνω, τότε σίγουρα απαιτείται μια ξεχωριστή ψύκτρα ή υδρόψυξη.

Σε περίπτωση που δεν θες να ξοδέψεις επιπλέον χρήματα, ένας μεγάλος αριθμός επεξεργαστών διαθέτουν μαζί και ψύκτρα. Από την άλλη, αν θες να την αγοράσεις ξεχωριστά, ώστε να βάλεις LED ή ζητάς κάτι πιο απαιτητικό από απόδοση, αυτός ο Οδηγός Αγοράς Ψύκτρας είναι για σένα.

8. AMD ή Intel;

Δεν θα αναφερθούμε στα μοντέλα απλής χρήσης καθώς εκεί οι διαφορές δεν έχουν ιδιαίτερη σημασία. 

Αν ψάχνεις για τα πιο γρήγορα συνολικά τσιπ στην αγορά σε προσιτή τιμή, οι CPU της Intel  Raptor Lake 13th-Gen είναι μια καλή επιλογή. Η σειρά βασίζεται στην υβριδική αρχιτεκτονική της Intel, η οποία συνδυάζει πυρήνες υψηλής απόδοσης και αποδοτικότητας σε ένα πακέτο, για να προσφέρει έναν αποδοτικό συνδυασμό τόσο σε απαιτητικές εργασίες όσο και σε gaming, αλλά αυτό έχει το κόστος της υψηλότερης κατανάλωσης ενέργειας από τα ανταγωνιστικά τσιπ της AMD.

Ωστόσο, τα ισχυρά μοντέλα Ryzen 7000 "X3D" της AMD χρησιμοποιούν μια πρωτοποριακή τεχνολογία 3D chip-stacking για να πάρουν το προβάδισμα στην απόδοση gaming. 

Τα τσιπ της Intel διατηρούν επίσης κορυφαία δυνατότητα Overclocking τόσο για συχνότητες πυρήνα όσο και για συχνότητες μνήμης. Εάν ξοδέψεις τα χρήματα σου σε μια μητρική πλακέτα της σειράς Z, θα έχεις πολύ περισσότερο χώρο για Overclocking από ό,τι θα είχες με τα τσιπ Ryzen 7000.

Η AMD εξακολουθεί να επιτρέπει ελεύθερα το overclocking σε όλα τα μοντέλα τις και σε όλες τις μητρικές πλακέτες της εκτός της σειράς A. Η Intel από την άλλη μεριά, συνεχίζει να χρεώνει παραπάνω τα τσιπ της σειράς K με δυνατότητα overclocking, αλλά θα πρέπει επίσης να πληρώσεις και μια ακριβή μητρική της σειράς Z για αυτό το προνόμιο. Η Intel δεν επιτρέπει πλήρη overclocking στις B και Η μητρικές πλακέτες, αλλά έχει ενεργοποιήσει το overclocking μνήμης στα chipset B560 και H570.

Επιπλέον, η AMD διαθέτει αρκετά καλύτερα ενσωματωμένα γραφικά σε σχέση με αυτά της Intel.

Με απλά λόγια η Intel προς το παρόν είναι καλύτερη σε απόδοση αλλά πιο ακριβή και πιο ενεργοβόρα. Από την άλλη, η AMD δεν αλλάζει τόσο συχνά Socket με αποτέλεσμα συνήθως να μη χρειάζεται να αλλάξεις μητρική όταν έρθει η ώρα να αλλάξεις επεξεργαστή, κάτι που δεν ισχύει τόσο στην Intel. 

Όσον αφορά το Gaming, αν εξαιρέσουμε τα Benchmarks που σε πολλές περιπτώσεις βασίζονται σε αριθμούς χωρίς να μπορεί να κατανοήσει κάποιος διαφορές σε πραγματικές συνθήκες, δεν υπάρχει σαφής νικητής. 

Η AMD φαίνεται να έχει το προβάδισμα στον τομέα της θερμοκρασίας και της κατανάλωσης ενέργειας. Τέλος, όσον αφορά το οικονομικό κομμάτι, σε γενικές γραμμές ένα δυνατό σύστημα Intel φαίνεται να είναι πιο κοστοβόρο σε σχέση με αυτό της AMD.

Κλείνοντας

Είτε ο στόχος σου είναι το gaming, το video editing, είτε μια απλή καθημερινή χρήση, στο Skroutz μπορείς να βρεις τον ιδανικό επεξεργαστή για κάθε σου ανάγκη.