Η Έκθεσις Κεφαλαίων Παραινετικών είναι το µοναδικό κείµενο που µας κληροδότησε η γραφίδα του Αγαπητού Διακόνου. Το έργο αυτό, αποδέκτης του οποίου ήταν ο αυτοκράτωρ Ιουστινιανός Α΄ (527-565), γνώρισε πολύ µεγάλη διάδοση ήδη κατά τους βυζαντινούς χρόνους, αξιοποιήθηκε από την εποχή της Αναγέννησης ως εγχειρίδιο για τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στη Δύση και στις παραδουνάβιες ηγεµονίες, µεταφράστηκε σε πλήθος γλωσσών (βουλγαρική, λατινική, εκκλησιαστική σλαβονική, αγγλική, γαλλική, γερµανική κ.ά.) και επηρέασε περισσότερο από κάθε άλλο βυζαντινό κείµενο τον πολιτικό στοχασµό των λαών, οι οποίοι ήρθαν σε επαφή µε τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Το ευσύνοπτο αυτό πόνηµα αποκαλύπτει µε ενάργεια τις θεµελιώδεις αρχές της πολιτικής σκέψης των Βυζαντινών κατά τον 6ο αιώνα αναφορικά µε τις αρετές του ιδανικού ηγεµόνος και µε τον ιδεατό τρόπο άσκησης της βασιλικής εξουσίας.

Ο παρών τόµος περιλαµβάνει το πρωτότυπο κείµενο της Εκθέσεως Κεφαλαίων Παραινετικών και την πρώτη απόδοση του έργου στη νεοελληνική γλώσσα. Με την εισαγωγή και τα εκτενή ερµηνευτικά σχόλια που συνοδεύουν το κείµενο, το πόνηµα του Αγαπητού Διακόνου εντάσσεται πλήρως στο ιστορικό και πολιτικό πλαίσιο της εποχής του, το ζήτηµα της χρονολόγησης του έργου εξετάζεται υπό νέο πρίσµα και η διαχρονική αξία του κειµένου καθίσταται προφανής.